IŞID'ın son tutunduğu yerler de SDG tarafından ele geçirildi. Böylece Ortadoğu'daki en kan dökücü, barbar bir gerici Cihadist devlet denemesi YENİLGİYE uğratılmış oldu.
ABD başkanı Trump, IŞID'in yenilgisini ilan ederken Avrupalı devletlere de çağrı yaparak 800 civarında, Avrupa'dan gelmiş IŞID savaşcısını geri almalarını, yoksa serbest bırakmak zorunda kalacaklarını belirtti.
Bunlar "SAVAŞ ESİRİ" statüsünde oldukları ve Suriye vatandaşı olmadıkları için ya bağlı bulundukları ülkelere iade edilmeleri yada SINIR DIŞI edilerek serbest bırakılmaları gerekir. Normal hukuki prosedür budur.
Ama bu deneyimli savaşçıların serbest bırakılmaları IŞID'a can suyu vermek anlamına gelmeyecek mi? Özellikle de Avrupa'da yeniden örgütlenme fırsatı vermeyecek mi?
Bu kişiler "savaş esiri" statüsündeyseler, yargılanamazlar sonuçta bırakılmaları gerekir. Ancak içlerinde örgütün yöneticisi ve komuta kademesinde bulunan veya uygulayacılar açısından SAVAŞ SUÇU iddiasıyla dava açılabilir. Ki IŞID'ın işlediği insanlığa karşı suçlar; soykırımlar ve vahşetler ortadayken bunu yapılmaması büyük hata olur.
IŞID, uluslararası toplum tarafınad en tehlikeli TERÖR ÖRGÜTÜ olarak tanımlandığına göre, onun üye ve savaşçılarının bu örgüte üye olmak, eylem yapmak suçuyla yargılanmaları da mümkündür.
Sorun şu ki IŞID'ı kimler ve hangi yasalara göre yargılayacak? Suriye'nin mevcut yasalarına ve şeriat hukukuna göre mi? SDF'nin yeni yeni oturtmaya başladığı İÇ HUKUKA göre mi? Hangi yargıçlar bulunacak, iddia makamı kimlerden oluşacak, kimler savunacak, dosyalar nasıl hazırlanacak; mahkeme veya mahkemeler NEREDE kurulacak vb. bütün bunlar muazzam bir HUKUKİ sorun teşkll ediyor.
Benim görüşüm Rojava'da IŞID'ın işlediği soykırım ve savaş suçlarına karşı ULUSLARARASI BİR MAHKEME kurulmasının mümkün ve gerekli olduğudur. Bu mahkeme uluslararası hukuka göre yargılama yapar; yargıçlar Uluslararası Adalat Divanı tarafından oluşturulur. Fakat yargılamalar sanıkların da tutuldukları alan olan ROJAVA'da yapılır.
Bu hukuki süreç IŞID'ın örgütlenmesi, yapılanması ve aldığı destekler bakımından teşhiri bakımından önem taşıdığı gibi, işlediği insanlık suçlarının dosyalanması, belgelenmesi, zihinsel yapısının yargılanması açısından da önem kazanır.
Eğer Avrupa ve BM böyle bir yargılamaya çekince koyuyorsa yine evrensel hukuk normlarına esas alarak Kuzey Suriye Demokratik Federasyonu da IŞID yönetici ve militanlarını YARGI önüne çıkarabilir.
Bunun siyasal, sosyal ve hukuksal her açıdan çok önemli olacağını düşünüyorum.
Bunlar "SAVAŞ ESİRİ" statüsünde oldukları ve Suriye vatandaşı olmadıkları için ya bağlı bulundukları ülkelere iade edilmeleri yada SINIR DIŞI edilerek serbest bırakılmaları gerekir. Normal hukuki prosedür budur.
Ama bu deneyimli savaşçıların serbest bırakılmaları IŞID'a can suyu vermek anlamına gelmeyecek mi? Özellikle de Avrupa'da yeniden örgütlenme fırsatı vermeyecek mi?
Bu kişiler "savaş esiri" statüsündeyseler, yargılanamazlar sonuçta bırakılmaları gerekir. Ancak içlerinde örgütün yöneticisi ve komuta kademesinde bulunan veya uygulayacılar açısından SAVAŞ SUÇU iddiasıyla dava açılabilir. Ki IŞID'ın işlediği insanlığa karşı suçlar; soykırımlar ve vahşetler ortadayken bunu yapılmaması büyük hata olur.
IŞID, uluslararası toplum tarafınad en tehlikeli TERÖR ÖRGÜTÜ olarak tanımlandığına göre, onun üye ve savaşçılarının bu örgüte üye olmak, eylem yapmak suçuyla yargılanmaları da mümkündür.
Sorun şu ki IŞID'ı kimler ve hangi yasalara göre yargılayacak? Suriye'nin mevcut yasalarına ve şeriat hukukuna göre mi? SDF'nin yeni yeni oturtmaya başladığı İÇ HUKUKA göre mi? Hangi yargıçlar bulunacak, iddia makamı kimlerden oluşacak, kimler savunacak, dosyalar nasıl hazırlanacak; mahkeme veya mahkemeler NEREDE kurulacak vb. bütün bunlar muazzam bir HUKUKİ sorun teşkll ediyor.
Benim görüşüm Rojava'da IŞID'ın işlediği soykırım ve savaş suçlarına karşı ULUSLARARASI BİR MAHKEME kurulmasının mümkün ve gerekli olduğudur. Bu mahkeme uluslararası hukuka göre yargılama yapar; yargıçlar Uluslararası Adalat Divanı tarafından oluşturulur. Fakat yargılamalar sanıkların da tutuldukları alan olan ROJAVA'da yapılır.
Bu hukuki süreç IŞID'ın örgütlenmesi, yapılanması ve aldığı destekler bakımından teşhiri bakımından önem taşıdığı gibi, işlediği insanlık suçlarının dosyalanması, belgelenmesi, zihinsel yapısının yargılanması açısından da önem kazanır.
Eğer Avrupa ve BM böyle bir yargılamaya çekince koyuyorsa yine evrensel hukuk normlarına esas alarak Kuzey Suriye Demokratik Federasyonu da IŞID yönetici ve militanlarını YARGI önüne çıkarabilir.
Bunun siyasal, sosyal ve hukuksal her açıdan çok önemli olacağını düşünüyorum.
Yorumlar
Yorum Gönder